Lif açısından zengin bir besin kaynağı olan keten tohumu, geleneksel tıpta terapötik değeri için kullanılmıştır. Ancak keten tohumunun fazla miktarda alınması olumsuz etkilere neden olabilir. Keten tohumlarının yan etkileri arasında alerjik reaksiyonlar, yavaş kan pıhtılaşması, kabızlık ve duyarlı kişilerde kanser riskinin artması sayılabilir. Bu yazımızda da keten tohumunun zararları hakında yazacağız.
AYRICA: Neden Kilo Veremiyorum? Kilo Vermeyi Zorlaştıran 5 Sebep
İçindekiler
AYRICA: Şeker Tüketimini Azaltmak için Neler Yapılmalı? (5 Yol)
Keten Tohumu Nedir?
Keten tohumları yağlar bakımından zengindir, sapları ise yüksek kaliteli liflerle doludur. Tohumlar yaklaşık %55 Alfa-linolenik asit (ALA), %28-30 protein, %35 lif ve fitoöstrojen içerir.
AYRICA: Whey Protein (Peynir Altı Suyu Proteini) Faydaları, Kullanımı ve Zararları
Alfa-linolenik asit (ALA) ve keten tohumlarının lif içeriği, sağlığa fayda bakımından önemlidir. ALA, anti-inflamatuar ve antitrombotik (anti-pıhtılaşma) özelliklere sahip temel bir çoklu doymamış yağ asididir.
AYRICA: Arpa Suyunun Zararları (Yan Etkileri) Nelerdir?
Yararlı besinlere ek olarak, keten tohumu anti-besin adı verilen belirli molekülleri de içerir. Bu anti-besinler vücudunuzda toksik ara ürünler oluşturur ve minerallerin emilimini engeller.
AYRICA: Kurt Üzümü (Goji Berry) Yan Etkileri (Zararları) Nelerdir?
Keten tohumu veya keten tohumu yağı genellikle balık yağı yerine kullanılır. Lifli çubuklarda (granola çubuklarında), ekmekte, keklerde, tahıllarda ve et sulandırıcılarda bulabilirsiniz.
AYRICA: Karabuğdayın Sağlığa Faydaları ve Yan Etkileri (Zararları) Nelerdir?
Keten Tohumları Nasıl Zararlı Olabilir?
Kapsamlı araştırmalar, keten tohumlarında anti-besinlerin varlığını göstermiştir. Anti-besinler, sağlığınız üzerinde olumsuz etkileri olabilecek moleküllerdir. Siyanojenik glikozitler ve fitik asit, bu tohumlarda bulunan en bol anti-besinlerdir.
Anti-besinler ısıya duyarlıdır. Keten tohumlarını kızarttığınızda veya pişirdiğinizde parçalanırlar. Ancak bu bileşenlerin çiğ tohumlarda bulunması çeşitli yan etkilere neden olur. Tartışıldığı gibi, anti-besinler öldürücü ara maddeler oluşturur. Böyle bir ara madde, kalsiyum, çinko, magnezyum, bakır ve demir gibi minerallerin emilimine müdahale edebilir.
Keten tohumlarının aşırı tüketimi, anti-besinlerin olumsuz etkilerini daha da artırabilir. Bunlar yan etkilere neden olabilir.
Keten Tohumunun Zararları (Yan Etkileri) Nelerdir?
Keten tohumlarının aşırı tüketimi şişkinlik, gaz, mide ağrısı ve mide bulantısına neden olabilir. Keten tohumu alımıyla ilişkili birkaç kronik sorun da vardır.
1. Alerjik Reaksiyona Neden Olabilir
Diğer sert kabuklu yemişler ve tohumlar gibi, keten tohumları (ve keten tohumu yağı) alerjen görevi görebilir. Bazı araştırmalara göre, tohumlar deri döküntülerine ve şiddetli kabızlığa neden olabilir. Çocuklar üzerinde yapılan bir çalışmada, keten tohumu içeren bazı gıda ürünleri deri döküntülerine, kusmaya ve karıncalanma hissine neden olmuştur.
Anafilaksi, bu tohumların alımıyla ilişkili başka bir risktir. Bazı durumlarda yüzde şişlik (yüz ödemi) de görülebilir.
2. Kanamayı Artırabilir
Keten tohumları yüksek düzeyde omega-3 yağ asitleri içerir. Bu yağ asitleri beyin, kalp ve vücudun düzgün çalışması için hayati öneme sahiptir. Bununla birlikte, kanama bozukluklarına da neden olabilirler. Bazı çalışmalar bu bozuklukları, keten tohumlarının zengin olduğu omega-3 yağ asitlerine bağlamaktadır.
Omega-3 yağ asitlerinin kanın pıhtılaşmasını yavaşlattığı ve kanamayı artırdığı bilinmektedir. Kan pıhtısı oluşumunda çok önemli bir adım olan kan trombositlerinin agregasyonunu engellerler.
Bu nedenle, kan sulandırıcı veya kalp ilacı kullanıyorsanız keten tohumu alımına dikkat etmeniz çok önemlidir. Bu tohumlarla birlikte aspirin veya diğer bitkisel ilaçları tüketmemeniz önerilir.
3. Kabızlığa Neden Olabilir
Keten tohumları diyet lifi açısından zengindir. Keten tohumu fazla tüketmek, vücudunuzdaki lif yükünü artırır. Çok fazla lif, midenizi ve bağırsaklarınızı tıkayabilir.
Bu gibi durumlarda mide ağrısı, kramplar ve kabızlık yaşayabilirsiniz. Yetersiz su alımı olursa da durumunuzu kötüleştirebilir. Küçük porsiyonlarda yeterli su ile keten tohumu yemek doğru yoldur.
Ayrıca, irritabl bağırsak sendromu (IBS) veya kabızlığı olan kişilerin bu tür keten tohumu yan etkileri yaşama riski daha yüksektir. Keten tohumlarının dozu ve güvenliği hakkında daha fazla bilgi edinmek için bir sağlık uzmanına danışmak en iyisidir.
4. Kanser Riskini Artırabilir
Araştırma bu konuda belirsizdir. Keten tohumu fitoöstrojenler açısından zengindir. Bazıları keten tohumlarında bulunan lignanların ve fitoöstrojenlerin prostat kanseri riskini artırabileceğine inanıyor, ancak bu mekanizmayı anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var.
5. Hamilelik ve Emzirme Döneminde Sorunlara Neden Olabilir
Bu konuda sınırlı araştırma var. Emzirme döneminde keten tohumu alımı tiroid hormonlarının metabolizmasını etkileyebilir. Bununla birlikte, keten tohumlarının hamilelik sırasındaki etkisini anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Hamilelikte keten tohumu tüketmeden önce mutlaka doktorunuza danışın.
6. Siyanür Toksisitesine Neden Olabilir
Badem, baklagiller ve keten tohumları gibi sert kabuklu yemişler ve tohumlar eser miktarda siyanür bileşikleri içerir. Bunları az miktarda tüketmenizde sakınca yoktur.
Ayrıca, siyanojen glikozitlerin çoğu ısıya duyarlıdır. Keten tohumlarını kızarttığınızda veya pişirdiğinizde buharlaşan ya da daha az toksik hale gelen daha küçük moleküllere ayrışırlar.
Sorun, çok miktarda çiğ keten tohumu yediğinizde ortaya çıkar. Çiğ keten tohumu fazla tüketmek, siyanür toksisitesine neden olabilirler.
Keten Tohumunun Güvenli Dozu Nedir?
Sağlık yararlarından yararlanmak için her gün yaklaşık 1-2 yemek kaşığı öğütülmüş keten tohumu veya 1 yemek kaşığı keten tohumu yağı tüketilmesi önerilir.
Keten tohumlarını unlu mamuller, enerji barları/granola barları, kıvam arttırıcılar yapmak için kullanabilirsiniz. Ancak bu tohumların yan etkilerinden korunmak için yeterince su içmeyi unutmayın.
Keten tohumunun zararları (yan etkileri) konusunda bunları söyleyebiliriz. Fonksiyonel gıdalar olarak popüler hale gelen keten tohumunu fazla tüketmek, lif ve anti-besin maddelerinin aşırı yüklenmesine neden olabilir. Yukarıda da bahsedildiği gibi bunu kabızlık, alerji, toksisite ve mineral eksikliği gibi yan etkiler takip edebilir. Bu tür sorunlardan kaçınmak için küçük porsiyonlarda keten tohumu yiyin, susuz kalmayın ve ilaç etkileşimlerine dikkat edin. Dozajlarını ve güvenliğini anlamak için sağlık uzmanınıza danışmayı unutmayın.