Çocuklar belirgin bir yaşa geldikleri zaman da ailelerinden öğrendikleri davranışları, terbiyeyi, gelenekleri kendi karakteriyle sentezleyerek dışa vururlar. Zekâ gelişimi için, çocuklarını en doğru şekilde yönlendirmek anne ve babanın elindedir. Bu noktada, her küçük çocuğun mutlaka öğrenmesi gereken bazı hususlardan bahsetmek gerekir. Eğer anne baba, bu hususlara dikkat etmez ise, çocukları farklı davranışlar sergileyebilir. İçe kapanık ve asosyal birisi olabilirler. Ayrıca dış dünyayla iletişim kurmanın yolunu bulamazlar ise, kendilerini yeterince ifade edemeyebilirler. Bunun için de, çocuğunuzun etkili bir kişiliğe sahip olmasında sizin katkınız elbette ki çok önemli. Onlara öğretebileceğiniz her şey, ileride hayatlarını şekillendirmelerinde büyük rol oynayacaktır. Bu yazımızda, çocuğa kazandırılması gereken değerler nelerdir, bunu inceliyor olacağız.
AYRICA: Ergen Gence Nasıl Davranılmalı? Nasıl İlgilenilmeli?
Her anne ve baba, çocuklarının düşünceli, nazik, bilgili ve anlayışlı olmasını ister. Elbette ki yalnızca istemekle kalmayıp, harekete geçmek gerekir. Çünkü çocuklar, doğdukları andan itibaren öğrenme sürecine girerler. Yepyeni bir dünyaya gözlerini açtıklarında, keşfedecek o kadar çok şey vardır ki, şaşırıp kalabilirler. Anne ve babanın, bu noktada iyi birer rehber olabilmesi önem teşkil etmektedir. Bu konuda çocuğa neler öğretilir? birlikte inceleyelim...
AYRICA: Bebek Bakarken Dikkat Edilmesi Gerekenler (11 Hata)
Çocuğa Kazandırılması Gereken Değerler
AYRICA: İlgisiz Anne Baba Tutumları Nelerdir? İlgisiz Ebeveyn Özellikleri
Hata Yapmak Dünyanın Sonu Değildir
Çocuklarınız hata yaptığında, öfkeli bir tepki verirseniz ürkebilirler. Hata yapmasına, hatalar yaparak öğrenmesine izin vermelisiniz. Bu süreçte gözünüz üzerinde olursa, hatalarından doğru dersler çıkarabileceğini de görmüş olacaktır. Küçük bir hata yaptığında, olumsuz bir tepki gösterir iseniz, çocuğunuzun hatalara karşı göstereceği reaksiyonu olumsuz yönde etkileyebilirsiniz.
Hata yapmanın normal olduğunu, önemli olanın o hatayı tekrarlamamanın olduğunu bilmeli. Vereceğiniz tepkiyi çok iyi ayarlamalısınız, zira çocuklarınız hata yaptıkları zaman bunu sizden saklamak için uğraşabilirler.
Kızlar ve Erkekler Eşittir
Özellikle erkek çocukların, kızlara karşı elbette nazik ve anlayış göstermesi önemlidir fakat insani haklar söz konusu olduğunda kızların ve erkeklerin eşit haklara sahip olduğunu bilmesi, buna saygı duyması daha da önemlidir diyebiliriz.
Anlayış göstermesi konusunda iyi bilgilendirilmeleri önem arz etmektedir. Gerekirse, gerekli durumlarda fedakârlık yapabilmeli ve çıkar gözetmeksizin kadınlara karşı kibar olmayı bilmelidir. Örneğin bazı küçük çocuklar, karşı cinsle kolay kolay anlaşamayabilir. Bunun altında yatan nedenleri araştırmak gerekir. Ancak en büyük nedenin, karşı cinsi kabul etmeme, farklı olarak görme olduğunu dile getirebiliriz.
Aynı şekilde, kız çocuklarının da, erkek çocuklara karşı anlayış göstermesi, kışkırtıcı ve farklı birisiymiş gibi davranmaması için, anne ve babanın, ‘kadın ve erkek’ olgusunu iyi anlatabilmesi önemlidir.
Kötü Notlar, Her Şeyin Bittiği Anlamına Gelmez
Çocuğunuz eğer kötü notlar alıyorsa, bu dünyanın sonu değildir. Üstesinden gelebileceğine olan inancının kuvvetli olması anne ve babanın desteği ile sağlanabilir.
Kötü notlar almaması için, anlama ve yorumlayabilme beceresini geliştirecek bazı yöntemlere başvurulabilir. Derslerinde yardımcı olur, yanlışlarında sabırla destek gösterir iseniz, alacağı iyi notlar çocuğunuzu mutlu edebilir.
Saygının Önemini Bilmeli
Ne olursa olsun saygılı olmayı, büyüklerine, küçüklerine, yaşıtlarına karşı saygısını kaybetmemeyi öğrenmelidir. Burada, belki de en önemli hususlardan birisinin saygı olduğunu söylememiz gerekir. Anne ve baba olarak, çocuğunuza ilk önce kendisine saygı duymasını, kendisinden farklı bir konumdakilere saygı duymasını, ailesine saygı duymasını söyleyebilir ve bu konuda çalışmalar yapabilirsiniz.
Unutmayın, söylemek tek başına yeterli değildir. Çocuğunuzu bilinçli bir eğitimle, onu bunaltmadan kontrol altında tutmanız gerekir. Bir hata yaptığında, örneğin ona yaptığı hata için özür dilemesini hatırlatabilirsiniz. Böylelikle çocuğunuzun zamanla, siz hatırlatmadan özür dilediğini göreceksiniz.
Başarısızlık Her Zaman Devam Etmez
Çocuklarınızın başarısız olduğu zamanlar olabilir. Bu noktada onlara her zaman böyle olmayacaklarını, gayret ederse iyi sonuçlar alacağını söylemek gerekir. Art arda yaşadığı başarısızlıklar, doğal olarak moralini bozacaktır.
Onlara iyi birer rehber olabilmek ve başarısızlıklarından da ders çıkarabilmelerini öğütlemek, anne ve babanın yapacağı en doğru şey olacaktır.
Yardıma İhtiyacı Olan Birisine Karşı İlgisiz Olmamalı
Anne babanın öğreteceği hususlardan birisi de, yardıma ihtiyacı olan kişiye, çocuğunuzun yardım etmeyi istemesidir. Yardımsever birisi olmak, insani yönlerini geliştirir.
Örneğin okulda zor durumda olan bir arkadaşıyla beslenme çantasındaki yiyecekleri paylaşmasını önerebilirsiniz. Kıyafetleri kötü durumda olan bir arkadaşına karşı, incitici sözler söylememesini öğütleyebilirsiniz. Yardım etmenin önemini iyi kavramış olan bir çocuk, siz onu yönlendirmeden de akıllıca yardımlarda bulunabilir.
Hayvanlarla Dost Olmayı Öğrenmeli
Çocuğunuz, hayvanların da insanlar kadar önemli olduğunu bilmelidir. Onlara karşı hassasiyetli olmaları, onların ihtiyaçları gidermeleri önemlidir. Hayvanların da hayatlarımızın birer parçası olduğunu, onların, insanların saygı duyması gereken canlılar olduğunu bilmeleri gerekir.
Maalesef ki, iyi yetiştirilmemiş bazı çocukların hayvanlara karşı kötü bir davranış sergilediği görülür. Böyle bir konumdaki çocuk, hayvanlara işkence etmenin eğlenceli olduğunu düşünür. Anne ve babanın, çocuklarına mutlaka öğretmesi gereken bu hususta; hayvanlar eğlence aracı değil, varlıklarına saygı duyulması gereken değerli canlılardır.
Hakkı Olana Sahip Çıkmalı, Hakkı Olmayanı İse Bırakmalı
Kendi hakları söz konusu olduğunda mücadeleci ve sahiplenici davranması önemlidir. Hakkı olmayan herhangi bir durumda ise geri çekilmeyi bilmelidir. Bazı küçük çocukların, kreşlerde ya da okullarda, kıskançlık yaparak kavga ettiklerini görebilirsiniz.
Birbirlerinin haklarını gasp etmek isteyebilirler, bu içgüdüsel olarak gelişen bir durum olsa da, bilinçli ve iyi bir terbiye almış olan çocuk, geride durmayı ve yalnızca kendisine ait olanı almayı bilir. Çizgiyi aşmamaya özen gösterir ve öğretmenini hayal kırıklığına uğratacak davranışlarda bulunmaktan kaçınır.
Teşekkür Etmesini, Özür Dilemesini Bilmeli
Çocuklar, kendilerine hediyeler vermenize bayılırlar. Yüzlerindeki gülümsemeyi görmek paha biçilmezdir. Özellikle, verdiğiniz herhangi hediyeyi aldıklarında, teşekkür ettikleri zaman daha da mutlu olursunuz. Ya da bir hata yaptıklarında ve üzgün olduklarında, özür dileyebilirler. Çocuğunuzun böyle olmasını istemez misiniz?
Bunu içten bir şekilde yapmaları da çok önemlidir. Sizden korktukları ya da çekindikleri için değil, gerçekten istedikleri, doğru davranışın bu olacağını düşündükleri için özür dilemeli ya da teşekkür etmelidirler.
Önemli Konularda Sır Tutabilmeli
Günümüzde de oldukça kullanılan bir cümle: “Çocuktan al haberi”
Cümleden de anlaşılacağı üzere, bazı çocuklar, herkesle paylaşılmaması gereken durumları ne yazık ki paylaşabiliyorlar. Bu hususta anne ve babanın, çocuklarına, diğer insanlarla neyin ‘paylaşılabilir’ neyin ‘paylaşılamaz’ olduğunu incelikle anlatmaları gerekiyor. Çok önem teşkil eden konularla ilgili, herkesle konuşmaması gerektiğini bilen çocuklar, böylelikle sır tutabilmeyi de öğrenmiş oluyor.
Çocuklarınızı iyi yetiştirebilmek, onları doğru davranış kuralları hakkında iyi eğitebilmek önem arz ediyor. Elbette çocukların arkadaş çevresi, bulundukları ortamlar karakterlerinin oluşumuna, en az anne baba kadar etki edebiliyor. Eğer çocuğunuzu doğru bir şekilde eğitirseniz, onlar da arkadaş çevrelerini de buna göre oluşturabilirler. Her ebeveyn çocuklarının kusursuz olmasını ister. Bunu, çocuklarınızla çok iyi ilgilenirseniz, sağlayabilmeniz mümkündür elbette. Bu yazımızda, çocuğa neler öğretilir? ve çocuğa kazandırılması gereken değerler, konularından bahsetmeye çalıştık. Dilerseniz listemize sizler de eklemeler yapabilirsiniz. Yorumlarda buluşalım.