HELLP sendromu, hamile kadınların %1’inden azını etkileyen, nadir olarak görülen ve hem annenin hem de bebeğin hayatını olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Hamile kadınlar, internette HELLP sendromu nedir? Belirtileri nelerdir? HELLP sendromu olup olmadığımı nasıl anlarım? gibi soruların cevaplarını araştırmaktadır. Bu içeriğimizde sizler için, HELLP sendromu hakkında bilmeniz gereken her şeyi kaleme alıyor olacağız.
AYRICA: Hamilelikte Baş Ağrısı Neden Olur? Nasıl Geçer? Ağrı Kesici Kullanılır mı?
İçindekiler
HELLP Sendromu Nedir?
Hamilelik, hiç şüphesiz ki bulantı, baş dönmesi vb. gibi rahatsızlıkların yaşandığı bir durumdur. Ancak bu gibi genel rahatsızlıkların yanında, nadiren de olsa rastlanan bazı rahatsızlıklar da bulunur.
AYRICA: Hamilelikte Kasık Ağrısı Neden Olur? Nasıl Geçer? Ani Kasık Ağrısının Nedeni Nedir?
HELLP sendromu, bu rahatsızlıklardan birisi olarak karşımıza çıkar. HELLP sendromu, hamilelikte kan ve karaciğer gelişiminin bozukluğunda ortaya çıkan, hayati tehdit oluşturabilecek bir hastalıktır. Kısaca, kan ve karaciğer bozukluğu olarak da dile getirilebilir. Hastalık, adını, hamilelikte görülen; hemolysis (kırmızı kan hücrelerinin parçalanması), elevated liver enyzmes (karaciğer enziminde artış) ve low platelets (kanın pıhtılaşmasını sağlayan trombositlerin sayısında azalma görülmesi) durumlarından alır.
AYRICA: Hamilelikte Bel ve Sırt Ağrısı Neden Olur? Nasıl Geçer?
HELLP sendromu; artış gösteren karaciğer enzimleri, trombositopeni ile seyreden ve hamileliklerin yaklaşık %1'inde, ağır preeklampsi ve eklampsili gebeliklerin ise %10-20'sinde görülebilen bir sendromdur. Yani preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) yaşayan hamile kadınlarda HELLP sendromu görülme riski daha fazladır.
AYRICA: Hamilelikte Stresle Baş Etmenin Yolları Nelerdir? (5 Nokta)
HELLP sendromu, genellikle hamileliğin son evrelerinde görülür ve hastalığın gelişimi, oluşma biçimi vb. net değildir. HELLP sendromunun nedeni tam olarak bilinmemekle beraber, preeklampsi yaşayan hamile kadınlarda görülme riskinin artığı gözlemlenmiştir.
HELLP sendromunun hamilelikten sonra da görüldüğü vakalar olmuştur. HELLP sendromu, ilk olarak 1982 yılında Dr. Louis Weinstein tarafından tanılandırılmış ve HELLP sendromu ismini almıştır. HELLP sendromu;
· H (Kırmızı kan hücrelerinin parçalanması - Hemoliz)
· EL (Yüksek karaciğer enzimleri)
· LP (Düşük trombosit sayısı) anomalilerinin birleşimiyle ifade edilmektedir.
AYRICA: Hamilelikte Gaz Sıkışması (Gaz Sancısı) Neden Olur? Nasıl Geçer?
Hemoliz: Kırmızı kan hücrelerinin parçalanması anlamını taşımaktadır. Hemoliz görülen hastalarda, kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar) çok hızlı bir şekilde parçalanır. Kandaki alyuvar sayısının normalden az olduğu anlamına gelir. Bu da vücuda kan yoluyla taşınan oksijenin yetersiz kalmasına neden olmaktadır.
AYRICA: Hamilelikte Kabızlık Nasıl Olur ve Nasıl Geçer?
EL: Karaciğer enzimlerinin yüksek olması anlamını taşımaktadır. Karaciğerin düzgün ve istenildiği gibi çalışmadığını gösterir. Karaciğer fonksiyon bozukluğuna yol açan iltihap veya hasar belirtisi olabilir.
LP: Kandaki trombosit sayısının az olması anlamını taşımaktadır. Trombositler, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan renksiz kan hücreleridir. Kan seviyesindeki trombosit seviyesinin düşük olması, kanamanın durdurulamamasına, tehlikeli olabilecek iç kanamaların meydana gelmesine, kollarda, bacaklarda vb. morarmalara neden olabilir. En önemli etkisi kanamaya neden olmasıdır. Trombosit yüksekliği ise kanamanın yoğunlaşmasına, pıhtı oluşumunun artmasına sebebiyet verir.
AYRICA: Hamilelikte Mide Yanması Neden Olur? Mide Yanmasına Ne İyi Gelir?
HELLP sendromunun belirtileri çok çeşitli olabilir ve grip, preeklampsi vb. hastalıklarla karıştırılabilir. Hamilelik döneminde bilinçli bir anne olmak önemlidir. HELLP sendromu, nadiren görülen bir hastalık olsa da, yine de tüm hamileliklerde %1 oranında görülebilmektedir. Bu oran gebelik zehirlenmesi geçiren annelerde daha fazladır.
Peki, HELLP sendromunun belirtileri nelerdir? HELLP sendromu olup olmadığınızı nasıl anlarsınız?
AYRICA: Hamilelikte Mide Bulantısı Neden Olur? Hamilelikte Mide Bulantısını Önlemenin Yolları
HELLP Sendromu Belirtileri Nelerdir?
HELLP sendromu belirtilerini doğru anlamak, doğru yorumlamak ve takipçisi olmak önemlidir. Belirtiler ilk başta preeklampsi ile karıştırılabilir, bu nedenle doğru teşhisi koymak ciddi önem arz etmektedir. Aksi takdirde anne ve bebeğin hayatı tehlikeye girer. HELLP sendromu belirtileri nelerdir? madde madde yazalım hemen;
AYRICA: Hamilelikte Sivilce Neden ve Nasıl Olur? Sivilceye Ne İyi Gelir? Belirtileri - Tedavisi
- Karın hassasiyeti, özellikle üst karında ağrı
- Göğüs ağrısı, hassasiyeti
- Baş ağrısı
- İdrarda protein bulunması - protein kaçağı
- Kanama
- Olası yaralanmada kanın durdurulamaması
- Yüz, eller ve bacaklarda şişlik
- Bulanık görme
- Burun kanaması
- Mide bulantısı
- Hazımsızlık, şişkinlik
- Vücutta ödem oluşumu
- Bitkinlik, yorgunluk vb.
- Kilo alımında artış
- Nöbet geçirme durumu
- Omuz ağrısı (nefes almayla birlikte artan)
AYRICA: Hamilelikte Yenmemesi Gerekenler Nelerdir?
HELLP Sendromunun Nedenleri ve Müdahale Edilmezse Oluşabilecek Komplikasyonlar
HELLP sendromunun nedeni tam olarak bilinememektedir. Ancak hamilelik sürecinde annelerin damar yapısındaki anormal değişikliklerden, anneye ait alyuvarların bebekte reaksiyona neden olması gibi nedenlerle HELLP sendromunun patogenezisi (hastalığın gelişimi, oluşma biçimi vb.) açıklanabilmektedir.
AYRICA: Hamilelik Nasıl Gerçekleşir? Belirtileri Nelerdir? Hamile Olup Olmadığını Nasıl Anlarsın?
Eğer HELLP sendromu geç fark edilir ise, anne ve bebekte ciddi komplikasyonlar görülebilmektedir. HELLP sendromunun geç fark edilmesi durumunda, anne adayının karaciğeri, ciddi oranda işlevini yitirir. HELLP sendromu geç kalınırsa, erken müdahale edilmezse hangi durumlara neden olur? madde madde yazalım;
- Annede akciğerde sıvı birikmesi
- Annede akciğer yetmezliği
- Bebekte akciğer yetmezliği
- Böbrek yetmezliği
- Böbrek işlev kaybı
- Kanama
- Karaciğer fonksiyon bozukluğuna bağlı gelişebilecek komplikasyonlar
- Plasentanın erken ayrılması
- Tehlikeli pıhtılaşmalar
- Bebekte solunum sıkıntısı
AYRICA: Doğumdan Sonra Gaz Kaçırma Neden Olur? Nasıl Önlenir?
HELLP Sendromunun Tedavisi Nasıl Yapılır?
Erken teşhis her hastalıkta olduğu gibi HELLP sendromunda da büyük önem teşkil etmektedir. Eğer geç kalınır ve zamanında müdahale edilemez ise yukarıda saydığımız komplikasyonlar gelişebilir. Bu nedenle HELLP sendromundan şüphelenildiğinde karaciğer fonksiyonları dahil birçok kan testinin yapılması gerekir.
AYRICA: Doğum Sonrası Depresyon Neden Olur? Belirtileri Nelerdir?
HELLP sendromunu preeklampsi ile karıştırmamak ve belirtileri doğru yorumlamak önem arz eder. HELLP sendromunun en etkili tedavisi doğumdur. Doğumdan sonra HELLP sendromu iki veya üç gün içerisinde etkisini kaybeder.
AYRICA: Doğum Sonrası Meme Bakımı Nasıl Yapılmalıdır?
Bunun için erken doğum riskiniz bulunsa bile HELLP sendromu daha tehlikeli olduğundan erken doğumla beraber bebeğiniz bir süre hastanede müşahede altında kalabilir. Sendroma bağlı olarak yüksek tansiyon riski oluşabilir, tansiyon dengeleyici ilaç kullanılması önerilebilir.
AYRICA: Doğum Çantasında Neler Olmalı? Doğum Çantası Nasıl Hazırlanır?
HELLP sendromu anne adayının nöbet geçirmesine neden olabilir, bu durumda etkin ilaçlar verilebilir. Yine bebeğin akciğer gelişiminin riske girdiği aşamada, hastaya bebeğin akciğer gelişimini sağlamak için bazı ilaçlar da verilebilmektedir.
HELLP sendromunun en etkili tedavisi doğumdur, erken teşhis büyük oranda önlem alınmasına yardımcı olur. Erken doğum riski bulunduğunda anne ve bebeğin hayati tehlikesini korumak için gerekli adımlar atılır.
AYRICA: Suda Doğum Nedir? Suda Doğum Nasıl Yapılır? Güvenli mi? Avantajları Neler?
HELLP Sendromu Bebeği Nasıl Etkiler?
HELLP sendromu teşhisi konulduğunda, bebek 34. haftasına girdiyse fazla zaman geçmeden bebeğin alınması gerekir. Anne ve bebeğin zarar görmemesi için doğumun bir an önce gerçekleştirilmesi, HELLP sendromunun etkilerini kaybetmesine neden olur.
HELLP sendromu, bebekte akciğer yetmezliğine, solunum sıkıntısına, böbrek fonksiyon bozukluğuna vb. neden olabilir. HELLP sendromu hamileliğin son haftalarında görüldüğü için, doğum tercih edilmelidir. Gerekir ise erken doğumla bebek müşahedeye alınır ve gelişimi yakından takip edilir.
Bu yazımızda, ciddi komplikasyonlara neden olabilen, hamilelik sorunlarından bir tanesi olarak anne adaylarının çok araştırdığı HELLP sendromu nedir? Belirtileri nelerdir? Nasıl tedavi edilir? gibi soruların cevaplarını sizlerle paylaştık. HELLP sendromuna yakalanmamak için, düzenli aralıklarla doktor muayenesine gitmenizi, ailenizde HELLP sendromu ya da preeklampsi yaşayan bir birey varsa doktora bildirmenizi tavsiye ediyoruz. Elbette, en iyi bilginin doktorunuz tarafından sizlere verileceğini de hatırlatalım. Vücudunuzun verdiği sinyalleri iyi takip edin, kendi sağlığınızı ve bebeğinizin sağlığını ihmal etmeyin.